Θα συζητηθεί τώρα η με αριθμό 1686/18-11-2011 Ερώτηση του Ζ΄ Αντιπροέδρου και Βουλευτή της Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Αναστασίου Κουράκη προς τον Υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού, σχετικά με την επίλυση των προβλημάτων χρηματοδότησης και στέγασης που αντιμετωπίζει το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης.
Ορίστε, κ. Κουράκη, έχετε το λόγο, για να μας παρουσιάσετε την ερώτηση.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΟΥΡΑΚΗΣ (Ζ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Η ερώτηση αφορά το εξής θλιβερό γεγονός όχι μόνο για τη Θεσσαλονίκη αλλά και για τον πολιτισμό, ότι απειλείται με λουκέτο το μόνο κρατικό ωδείο της Ελλάδας, το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, το οποίο λειτουργεί από το 1914. Είναι το μόνο που προσφέρει πλήρεις μουσικές σπουδές χωρίς δίδακτρα, πράγμα εξαιρετικά σημαντικό και για τη σημερινή εποχή. Το Ωδείο αυτό έχει ιστορικά να επιδείξει μια πολύ μεγάλη πολιτιστική προσφορά, αφού στο Ωδείο αυτό φοίτησε πλήθος μουσικών και καταξιωμένων καλλιτεχνών. Σήμερα στο Ωδείο φοιτούν τετρακόσιοι σπουδαστές και εργάζονται 80 καθηγητές, δεκαεπτά μόνιμοι, δεκαεπτά με σύμβαση αορίστου χρόνου και οι υπόλοιποι είναι ωρομίσθιοι.
Η επιχορήγηση του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης από 1.550.000 ευρώ, ορίστηκε το 2011 στις 660.000 ευρώ. Το Σεπτέμβριο του 2011 κατέβηκε στα 325.000 ευρώ, δηλαδή στο 49% αυτού που είχε πριν.
Υπήρχε η πρόβλεψη μιας έκτακτης επιχορήγησης. Την παραμονή της Κυβέρνησης Παπαδήμου δημοσιεύματα ανέφεραν ότι το Υπουργείο θα επιχορηγούσε το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης με 245.000 ευρώ. Τα χρήματα αυτά δεν δόθηκαν. Έτσι εκκρεμεί ακόμη ο προϋπολογισμός του 2011. Δεν έχει προσδιοριστεί τίποτα για τον προϋπολογισμό του 2012. Είναι ολοφάνερο πως με μια τόσο δραματική περικοπή στον προϋπολογισμό του, ακόμα και με αυτά τα χρήματα το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης δεν μπορεί να λειτουργήσει ομαλά.
Σήμερα, σχεδόν ένα εξάμηνο μετά την έναρξη της σπουδαστικής χρονιάς, πολλά μαθήματα δεν γίνονται δεδομένου ότι οι μόνιμοι καθηγητές και οι καθηγητές αορίστου χρόνου δεν επαρκούν για να καλύψουν τις διδακτικές ανάγκες του. Οι διδάσκοντες αορίστου χρόνου είναι απλήρωτοι επί δεκάμηνο, ενώ δεν γίνονται προσλήψεις του ωρομισθίου προσωπικού με αποτέλεσμα να μην πραγματοποιούνται περίπου το 80% των μαθημάτων. Οι τετρακόσιοι εννέα σπουδαστές ζουν με το φόβο ότι από στιγμή σε στιγμή το ωδείο μπορεί να βάλει λουκέτο αναστέλλοντας την επ’ αόριστον τη λειτουργία του.
Για το κτηριακό πρόβλημα θα αναφερθώ στη δευτερολογία μου, καθώς είναι ιδιαίτερα σημαντικό.
Ερωτάται, λοιπόν, ο κύριος Υπουργός: Τι μέτρα προτίθεται να λάβει για τη διασφάλιση της πλήρους λειτουργίας του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης και εάν προτίθεται να του εξασφαλίσει την αναγκαία επιχορήγηση ή τελικώς θα μπει λουκέτο στο μοναδικό κρατικό ωδείο της χώρας;
Περιμένω την απάντηση σας, κύριε Υπουργέ. Ελπίζω να είναι θετική.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Το λόγο έχει ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, κ. Νικητιάδης.
Ορίστε, κύριε Υφυπουργέ, έχετε το λόγο.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού): Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κύριε συνάδελφε, πρέπει να πω ότι και η Κυβέρνηση θα αισθανόταν το ίδιο άσχημα αν είχε την αίσθηση ότι μπορεί να μπει λουκέτο, όπως είπατε, στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης.
Εμείς θεωρούμε ότι είναι από τους σημαντικότερους θεσμούς προσφοράς μουσικής στον τόπο μας. Και γι’ αυτό το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού δηλώνω κατηγορηματικώς εδώ ότι θα εξαντλήσει οποιαδήποτε περιθώριο έχει προκειμένου να υποστηρίξει το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης με κάθε τρόπο.
Το Ωδείο αυτό είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, το οποίο όμως διατηρεί πλήρη αυτονομία ως προς τις καλλιτεχνικές και λειτουργικές επιλογές του και προφανώς αυτό είναι που το έχει καταστήσει και τόσο σημαντικό.
Χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού προκειμένου να επιτελέσει τον καταστατικό του σκοπό που είναι η προαγωγή της μουσικής παιδείας.
Επομένως, το Υπουργείο δεν μπορεί να έχει λόγο για τον τρόπο με τον οποίο η διοίκηση του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης επιλέγει να καλύψει τις ανάγκες που δημιουργεί η εκτέλεση του έργου της. Η διοίκηση πρέπει να λαμβάνει όλα τα μέτρα για να εξασφαλίζει ό,τι κτηριακές και λοιπές υποδομές απαιτούνται. Είναι σε ικανοποιητικό επίπεδο. Επίσης, η διοίκηση είναι αυτή που έχει την ευθύνη για να δει τι γίνεται με το διδακτικό προσωπικό που απαιτείται, προκειμένου να προσφέρει σταθερά συνεχώς τις πολλές καλές υπηρεσίες που προσφέρει.
Είναι βέβαιο ότι όταν αναφέρεστε σε περικοπή μαθημάτων είσαστε κοντά στην αλήθεια. Είναι βέβαιο ότι μειώνονται οι ώρες διδασκαλίας. Πρέπει, όμως, να σας πω ότι δεν είναι το μόνο διδακτήριο στη χώρα μας. Εξαιτίας της κατάστασης που όλοι γνωρίζουμε –και ανεξαρτήτως πως προκλήθηκε και ποια είναι τα αίτια- πολλά διδακτήρια, πολλοί σημαντικοί θεσμοί που παρέχουν αντίστοιχες υπηρεσίες έχουν οδηγηθεί στο να περιορίσουν και τις ώρες διδασκαλίας και το διδακτικό προσωπικό και να μειωθούν εξ αυτού του λόγου και οι μαθητές που προσέρχονται για να διδαχτούν.
Η μέχρι σήμερα λειτουργία των επιχορηγούμενων από το κράτος μουσικών και καλλιτεχνικών θεσμών στη χώρα έχει δείξει τα όρια της διαχείρισης που έχει ασκηθεί μέχρι σήμερα. Κατά κανόνα, απόλυτη εξάρτηση από την κρατική επιχορήγηση. Ελάχιστες προσπάθειες εξοικονόμησης του δημοσίου χρήματος και κατά κανόνα καμία προσπάθεια, αγαπητέ κύριε συνάδελφε, εξεύρεσης νέων πόρων που θα μπορούσαν να δώσουν τη δυνατότητα σε όλους τους αντίστοιχους οργανισμούς και να πουν κάποια στιγμή στο κράτος ότι δεν σε έχω ανάγκη και αυτονομούμαι πια 100% ή να πουν ότι δεν θέλω τόσα, έχω βρει εγώ τα χρήματα, έχω καταφέρει με τη δική μου οικονομική πια αυτονομία να προχωρήσω.
Θα έρθω στη δευτερολογία μου για να σημειώσω και άλλα θέματα. Τονίζω όμως, κύριε συνάδελφε, ότι σεβόμαστε απολύτως το θέμα που θέτετε δεδομένου, ότι εδώ μιλάμε για το Ωδείο. Μόνο αυτό θα πω.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαϊδου ): Το λόγο έχει ο ερωτών Βουλευτής κ. Κουράκης.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΟΥΡΑΚΗΣ (Ζ’ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κύριε Υπουργέ, πέρα από τα καλά λόγια που είπατε στην αρχή, εγώ θα το πω χυδαία –επιτρέψτε μου, δεν είναι χυδαία η έκφραση- κόψτε το λαιμό σας και βρείτε χρήματα από όπου μπορείτε.
Εάν εννοείτε να βρουν χρήματα από χορηγίες, οι χορηγίες έρχονται και δεν προκαλούνται. Εάν εννοείτε να βάλει δίδακτρα, δεν το επιλέγει. Εάν εννοείτε να εμπορευματοποιηθεί πλήρως ή να πηγαίνουν από εδώ και από εκεί οι μουσικοί και να παίζουν για να οικονομήσουν χρήματα, πάλι δεν το επιλέγουν. Είναι υποχρέωση της πολιτείας, γιατί έτσι είναι και από το καταστατικό. Δεν υπάρχει θέμα κακοδιαχείρισης, δεν υπάρχει τίποτε.
Πέρα από αυτό πρέπει να σας πω ότι είναι άτομα τα οποία δεν έχουν πληρωθεί τον τελευταίο χρόνο -και γνωρίζετε ως νομικός ότι είναι ποινικό αδίκημα το ότι οι άνθρωποι δεν έχουν πληρωθεί- και ότι εβδομήντα επτά άτομα βρίσκονται σε επαγγελματική απόγνωση.
Θα έλεγα ότι βεβαίως έχουν περιοριστεί τα μαθήματα, αλλά είναι τραγικό να ομολογούμε ότι διακόσιοι από τους τετρακόσιους μαθητές έχουν μείνει χωρίς καθηγητή.
Για το κτηριακό θα σας παρακαλούσα να σκεφθείτε και να υιοθετήσετε μία πολύ σημαντική λύση. Τη δεκαετία του ’80 είχε γίνει παραχώρηση του κτηρίου που στεγάζει το Κρατικό Ωδείο από το ΙΚΑ για χρήση δεκαπέντε χρόνων. Το ΙΚΑ τώρα ζητάει την έξωση του Ωδείου. Πήγε στα δικαστήρια και δικαιώθηκε.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του τύπου –και προσέξτε αυτό σας παρακαλώ, κύριε Υπουργέ- η Διευθύντρια του Κρατικού Ωδείου, κυρία Τότσιου, έκανε από την πλευρά της διοίκησης κινήσεις για να περάσει το κτήριο του ΙΚΑ στην ιδιοκτησία του Κρατικού Ωδείου με κάποια συνεννόηση μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού και Υπουργείου Υγείας, ίσως με κάποια ανταλλαγή κτηρίων.
Είναι βασικό, σύμφωνα με την κυρία Τότσιου, το κτήριο της οδού Φράγκων να περάσει στην ιδιοκτησία του Κρατικού Ωδείου, διότι αμέσως μετά θα είναι δυνατή η ένταξη σε κάποιο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ ώστε να χρηματοδοτηθεί και να γίνουν οι αναγκαίες επισκευές.
Να, λοιπόν, μία λύση η οποία προκρίνεται από τους υπεύθυνους του Ωδείου που θα μπορούσε να το σκεφτεί, να το υλοποιήσει και να το βάλει μπρος έτσι ώστε να περάσει στην ιδιοκτησία του και να υπάρξουν χρήματα από το ΕΣΠΑ για να μπορέσουν να γίνουν οι αναγκαίες επισκευές.
Θα έλεγα ακόμη ότι είναι το μοναδικό δημόσιο ωδείο, όπως είπατε και εσείς. Η προσφορά είναι τεράστια. Είναι ένας χώρος όπου καλλιεργούνται ψυχές με αγάπη και αυταπάρνηση και δεν είναι τυχαίο που εδώ και ένα χρόνο απλήρωτοι καθηγητές συνεχίζουν το εκπαιδευτικό, καλλιτεχνικό έργο εντός του Ωδείου με αμείωτους, ίσως και αυξημένους, ρυθμούς και αυτό το κάνουν γιατί αγαπούν τα παιδιά, αγαπούν το ωδείο, αγαπούν αυτό για το οποίο ευλογήθηκαν στη ζωή τους, δηλαδή τη μουσική.
Θα έλεγα, κύριε Υπουργέ –και ολοκληρώνω με αυτό- το 1997, που η Θεσσαλονίκη ήταν πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης, σε όλους τους οδηγούς της πόλης το Κρατικό Ωδείο φιγουράριζε ως ένα από τα σύμβολά της. Στην εποχή που ζούμε πρέπει να κρατήσουμε ζωντανά τα πολιτιστικά μας σύμβολα. Σε τρία χρόνια η Θεσσαλονίκη θα είναι και πάλι πολιτιστική πρωτεύουσα νεολαίας αυτήν τη φορά. Το δυναμικό παρόν του Κρατικού Ωδείου θα είναι απαραίτητο και σε αυτή τη συγκυρία.
Κατανοούμε τη δύσκολη κατάσταση, στην οποία βρίσκεται η χώρα και εκείνο που μπορούμε να πούμε είναι ότι για 500.000 που χρειάζονται, ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει το Ωδείο, είναι κρίμα να μην μπορέσει να γιορτάσει τα εκατοστά του γενέθλια σε τρία χρόνια και να φθάσει στο σημείο να κλείσει αυτό το σημαντικό Ωδείο, γιατί έτσι όπως πάμε, κύριε Υπουργέ, είναι σίγουρο ότι σε λίγο θα στερηθεί η πόλη και η χώρα ενός πολύ σημαντικού πολιτιστικού θεσμού, όπως είναι το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Το λόγο έχει ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού κ. Νικητιάδης.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού): Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κατ’ αρχήν, αγαπητέ κύριε Κουράκη, πρέπει να χαιρετήσουμε το γεγονός ότι και εσείς αντιλαμβάνεστε την ανάγκη να ανευρεθούν και άλλες λύσεις πέρα από τη μόνιμη κρατική επιχορήγηση. Όσον αφορά το θέμα που θέσατε σε σχέση με το κτήριο εγώ δεσμεύομαι ότι θα το κοιτάξω. Δεν είμαι έτοιμος να απαντήσω.
Επειδή, όμως, επιμείνατε στα οικονομικά, θα σας δώσω ορισμένα στοιχεία που μπορεί να μην έχετε.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΟΥΡΑΚΗΣ (Ζ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Δεν τα δέχομαι. Όχι στοιχεία, αν είναι δυνατόν.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού): Σε ό,τι αφορά τα χρήματα που δώσαμε, μέσα στο τραγικό δημοσιονομικό περιβάλλον, το 2011 κατεβλήθησαν 650.000 στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης και απομένουν 250.000, τις οποίες πιστεύουμε ότι πολύ σύντομα το επόμενο διάστημα, σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών, θα μπορέσουμε να δώσουμε.
Παραλλήλως, για το τρέχον έτος, το 2012, ξανά ο προϋπολογισμός για το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης είναι 1 εκατομμύριο. Δηλαδή, βλέπετε ότι όχι μόνο δεν γίνεται περικοπή, αλλά εντελώς κατ’ εξαίρεσιν, επειδή γνωρίζουμε τα προβλήματα που υπάρχουν κι ένα έλλειμμα που υπάρχει, κάνουμε και μία σχετική αύξηση. Αυτό εγώ το θεωρώ ιδιαιτέρως σημαντικό.
Όμως, πρέπει να δούμε και να ενθαρρύνουμε από την πλευρά μας όσο περισσότερο μπορούμε –και είμαι βέβαιος ότι θα το κάνετε κι εσείς- και άλλες συνεργασίες που μπορεί να έχει το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης για παράδειγμα. Θα μπορούσαν να έχουν κοινές ενέργειες, που θα μείωναν το κόστος, που θα επέτρεπαν την οικονομική «ανάσα», τουλάχιστον για όση περίοδο ακόμη θα έχουμε τα δημοσιονομικά μας ελλείμματα και το κράτος δεν θα μπορεί να τροφοδοτεί οικονομικά τέτοιου είδους οργανισμούς.
Θέλω να χρησιμοποιήσω και ένα παράδειγμα. Η Εθνική Λυρική Σκηνή είναι ένα καλό παράδειγμα για εμάς, γιατί κατάφεραν πραγματικά να δώσουν μια ξεχωριστή ώθηση μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον. Ξαφνικά είδαμε έναν οργανισμό, όπως η Εθνική Λυρική Σκηνή, να κάνει πράγματα που δεν είχαν γίνει ποτέ στο παρελθόν, να φθάνει σε όλη την Ελλάδα, να δίνει παραστάσεις που να ακούγονται παντού, να προσελκύει πολύ κόσμο και όλα αυτά χωρίς να αυξάνεται ο προϋπολογισμός της.
Υπάρχουν, δηλαδή, οι καλές πρακτικές, τα καλά παραδείγματα, που θα μπορούσαμε να ωθήσουμε, να ενθαρρύνουμε και να βοηθήσουμε σε όποιες ενέργειες γίνονται.
Επαναλαμβάνω ότι στο συγκεκριμένο ερώτημα που θέσατε, θα είμαστε μαζί να συνεργαστούμε για να το δούμε και μακάρι να μπορούμε να βοηθήσουμε. Τονίζω ότι όσον αφορά τη συνεργασία με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, πρέπει να εξαντληθεί κάθε περιθώριο, προκειμένου να επιτευχθεί ή να ξεκινήσει, αν δεν έχει ξεκινήσει καθόλου, η σκέψη για μία τέτοια συνεργασία, έτσι ώστε να καταφέρουμε, όχι μετά από τρία χρόνια στα εκατοστά, αλλά και μετά από πολλά χρόνια, να είμαστε εκεί και να γιορτάσουμε τα γενέθλια του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης, που –επαναλαμβάνω- είναι ένας από τους σημαντικότερους μουσικούς θεσμούς της πατρίδας μας.
